VI¿T T¿ PH¿¿NG XA

Th¿¿ng thì m¿t nhà v¿n, n¿u có phê bình hay gi¿i thi¿u thì ch¿ gi¿i thi¿u các nhà v¿n. Còn là nhà th¿, vì yêu th¿ nên gi¿i thi¿u các nhà th¿. N¿u là nhà phê bình v¿n h¿c thì có th¿ phê bình höc gi¿i thi¿u các nhà th¿, nhà v¿n, nhà vi¿t k¿ch, nhà biên kh¿o. Hi¿m khi th¿y nhà phê bình gi¿i thi¿u các ca s¿, h¿a s¿, nhà báo. Th¿ nh¿ng trong tuy¿n t¿p này chúng ta s¿ th¿y ¿¿ các khuôn m¿t ¿ang s¿ng höc ¿ã s¿ng cho n¿n v¿n h¿c, v¿n ngh¿, ngh¿ thüt, v¿n ch¿¿ng, báo chí ¿ h¿i ngöi. T¿ Mai Th¿o, Võ Phi¿n, Nh¿t Ti¿n, Nguy¿n ¿ình Toàn, Nguy¿n M¿ng Giác, Nguy¿n Xuân Hoàng, Th¿y Khuê, Nguy¿n Th¿ Hoàng B¿c, Nguy¿n T¿t Nhiên, Nguy¿n V¿n Sâm, Khánh Tr¿¿ng, Tr¿n Phong V¿, Trang Châu, nhà biên kh¿o Ngô Th¿ Vinh, h¿a s¿ Nguyên Khai, Tr¿nh Cung, nhà th¿ Hoàng Xuân S¿n… t¿i ba bài th¿ c¿a Pablo Neruda (1904-1973) r¿i Mi¿n ¿i¿n Dân Ch¿ và Thi Ca… và nh¿ng nhân v¿t mà 30 n¿m l¿n l¿n trong nghi¿p vi¿t v¿n tôi không may m¿n ¿¿¿c làm quen v¿i h¿.
Có th¿ Phan T¿n H¿i là m¿t nhà báo cho nên ông ph¿i thu th¿p tin t¿c v¿ m¿i sinh höt c¿a xã h¿i và có d¿p quen bi¿t r¿t nhi¿u. Bi¿t nhi¿u nhân v¿t mà chúng ta không bi¿t. Th¿ nh¿ng t¿ "quen bi¿t" t¿i s¿u t¿p r¿i gi¿i thi¿u thì ph¿i có lòng yêu thích. Lòng yêu thích này b¿t ngün t¿ s¿ ¿a tài c¿a Phan T¿n H¿i. Ông v¿a là m¿t nhà báo, m¿t nhà v¿n, m¿t nhà th¿, m¿t h¿a s¿, m¿t nhà nghiên c¿u Ph¿t h¿c… cho nên ông ôm tr¿n t¿t c¿ vào lòng. Là nhà nghiên c¿u Thi¿n Tông v¿i pháp danh Nguyên Giác, ông ¿ã v¿¿t qua m¿i gi¿i h¿n và l¿n ranh, ch¿ ¿¿t hai ch¿ "quý m¿n" lên trên. Cho nên chúng ta có th¿ th¿y s¿ phong phú, ¿a d¿ng, nh¿t là tình c¿m trong tác ph¿m này. Chúng ta có th¿ g¿i ¿ó là m¿t "tuy¿n t¿p m¿t s¿ tác gi¿" höc "m¿t s¿ khuôn m¿t v¿n ngh¿ s¿ l¿n ¿ h¿i ngöi" hay "m¿t g¿i nh¿ v¿ nh¿ng gì ¿ã qua" höc ch¿ là "m¿t chút ¿ ph¿¿ng xa mà th¿i gian ¿ã l¿y ¿i"… nh¿ ý c¿a tác gi¿.