Bøger i MAS-libro serien

Dominique Vidal kun Sébastien Boussois proponas ĉi tie sintezon de dudek jaroj da laboro de la "novaj israelaj historiistoj" pri la demando ĉu Israelo vere elpelis la palestinanojn kaj kiel - demando esence grava por ia ajn solvo de la konflikto en la Proksim-Oriento.

Kvar eminentuloj esprimas sin pri la neceso alstrebi socialisman socion kaj pri ties principoj

La soci-filozofia romano La Horo de Boro estas la plej grava verko de Ivan Efremov. Gi estas siaspeca malutopio, avertanta la mondon pri dangeroj, kasigantaj en rapida progreso de senspirita civilizacio.

Ci-tiun tekston la autoro - designisto ce la fama franca gazeto "Charlie Hebdo" - finskribis la 5-an de Januaro 2015, du tagojn antau la terorista atako al Charlie-Hebdo, en kiu li perdis la vivon.

Aleksandro Grin (vera nomo Aleksandr Stepanoviĉ Grinevskij) (1880-1932), klasika rusa verkisto, romantika realisto, okupas en la rusa kaj en la monda literaturo tute specialan kokon. Li havis nek antaŭulojn nek rektajn sekvantojn. Eĉ la ĝenro de liaj verkoj estas malfacile determinebla. Iam oni difinis ĝin kiel fantaston, sed li mem protestis kontraŭ tio, dirante, ke «La mondo brilanta» estas ne fantasta romano, sed simbola. Grin estas defendanto de humanismaj moralaj idealoj. La romantiko de Grin venas el dezirego vidi la mondon pli alta, pli perfekta, kaj tial la animo de la verkisto tiom dolore reagas al ĉio morma, malhumana.

Aleksandro Grin (vera nomo Aleksandr Stepanoviĉ Grinevskij) (1880-1932) -- klasika rusa verkisto, romantika realisto. En la juneco li vagadis dum ses jaroj, laboradis kiel matroso, ŝarĝisto, orlavisto, terfosisto, aktoro de vaganta cirko k.t.p. En 1902 pro ekstrema mizero li iĝis volontula soldato, proksimiĝis al socialistoj-revoluciuloj, dizertis kaj okupiĝis pri konspira revolucia laboro. En 1903-1910 li plurfoje estis arestita kaj ekzilita, kelkfoje fuĝis, loĝis kun falsaj pasportoj. Grin komencis verki en 1906, post tiam li forlasis la revolucian agadon kaj okupiĝis pri verkado. En 1912-1917 Grin publikigis ĉirkaŭ 350 mallongajn rakontojn. Post 1923 li verkis ankaŭ kvin romanojn. Romantika, fantasta verkisto, bonega pejzaĝisto kaj subtila psikologo, Grin scipovis vastigi la kadrojn de la ordinara vivo kaj montri ĝian poeziecon, trovi en la tragika realeco revon pri homa feliĉo. La noblaj herooj de Grin loĝas en elpensitaj urboj: Liss, Zurbagano, Gel-Gju. Liaj idealaj imagoj de amo, belo kaj homeco estas plenaj de alta humanisma senco.

Politika gazeto de marksisma tendenco de la jaroj 1935 kaj 1936

"La opinioj pri tio, kio envere estis la socio, plej ofte nomata reala socialismo, lar¿e disas: ¿u tute ne socialismo ä la malo de socialismo, ¿tatsocialismo ä partisocialismo, ¿tatkapitalismo ä deformita socialismo, transira socio ä simple diktatoreco kaj maljusto¿tato? Ankä sinceraj adeptoj kaj defendantoj de la socialismo ofte ne scias, kiel ili taksu, karakterizu kaj nomu la estintan realan socialismon. ¿e ili la skalo etendi¿as de senkondi¿a senkritika defendo ¿is kompleta distanci¿o kaj kondamno, kelkfoje ankä formulante, ke tio ankorä ne estis „¿usta" socialismo, do supozeble „mal¿usta". Kun tiu sinteno kongruas ankä la opinio de plimulto de iom äaj eksaj GDR-civitanoj, ke la socialismo estis bona ideo, sed ne ¿uste realigita, lä la rezulto de antä nelonge farita enketo. Sed en kio eblas distingi, kio estas ¿usta kaj kio mal¿usta socialismo? Bedärinde simpla respondo, kiu konas nur ¿ustan ä mal¿ustan, ne solvas la problemon, ¿ar tiom kompleksaj historiaj evoluprocezoj kiel la esti¿o de nova sociformacio ne premeblas en la skemon de simplaj pens-determinoj. ¿i tie necesas dialektika, historimateriisma aliro, kiu konsideras la komencajn kondi¿ojn de tiuevoluo, taksas la objektivajn eblecojn, kiuj rezultas el tiuj kondi¿oj, kaj poste konkrete esploras la iom-post-ioman procezon de formi¿o de tiu nova socio kaj ekzamenas, kiel kaj kun kiuj rezultoj la objektivaj eblecoj estis transformitaj en realon, kaj ankä kial tio sukcesis nur nesufi¿e. En la sekvo, sur tiu ¿i vojo de konkreta-historia analizo, mi provos proksimi¿i al la ekkono kaj läfakta taksado de la reala socialismo […]." (El la antäparolo de la ätoro)

Nuntempe, speciale en Ruslando, lar¿a rifuzo de la nuna oligar¿ia kapitalismo kondukas grandan parton de la löantaro al nostalgio je la fortulo, kiu, lä la disvasti¿inta legendo, faris Sovetion mondpotenco. La viktimoj kaj la alternativoj estas ne nur pretervidataj, sed, lä la bona stalinisma tradicio, fifamig­a­taj ä ignorataj. En tiu situacio ¿ajnas interese ne nur paroli pri Stalino, sed paroligi lin mem, kaj legi lin per kritika legado, kun kelkaj necesaj akompanaj klarigoj.

La fama Esperantisto, bütradukisto kaj psi¿ologo Claude Piron prezentas ¿i tie du eseojn: "Psi¿aj reagoj al Esperanto" kaj "Afazio" el sia sperto kiel psi¿ologo; krome leteron al Leonard Orban, la tiama membro de la E¿ropa Komisiono taskita pri multlingvismo (en Esperanto kaj en la franca) kaj resuman eseon pri la rajto komuniki, en kiu li konkludas per la alvoko: "Niaj ätoritatoj ne rajtas resti pasivaj kaj inertaj fronte al la lingvaj problemoj. Ni havas la devon fari ¿ion eblan por veki konscion pri la lingvoproblemo, pri ¿iaj multflankaj aspektoj, kaj pri la fakto, ke ekzistas al ¿i justa kaj racia solvo."

La dokumento, kiun la maldekstra opozicio prezentis en 1927 al la 15-a kogreso de la KPSU(b) kiel alternativon al la stalinismo. Kromaj tekstoj, de Leo Trocko kaj de aliaj, pri la reala situacio en la USSR en la jaro 1927.

La „Enkonduko", pri kiu Markso laboris de fine de ägusto ¿is meze de septembro 1857, estas ne finita malneto por „¿enerala enkonduko" de planita de li granda ekonomia laboräo, kies ¿efajn trajtojn Markso jam nomas en la „Enkonduko". Dum kromaj esploradoj Markso plur-¿foje ¿an¿is sian originan planon kaj tiel esti¿is la verkoj „Kontribuäo al la kritiko de la politika ekonomio" kaj „La kapitalo". La „Enkonduko" estis malkovrita en 1902 en la paperoj de Markso kaj 1903 unuafoje publikigita en la revuo Die Neue Zeit. La teksto de tiu ¿i libro bazi¿as sur la manuskripto de Markso. Vortoj, kiujn Mark¿so mallongigis, estas ¿i tie senindike plene elskribitaj.

Kio fari¿is Sovetunio, dudek jarojn poste? Malproksime de la oficiala retoriko, de la vanteco de la „elitoj", la du francinoj kolektis la eldirojn de la humilaj homoj en tuta serio da raportäoj en Krimeo, en la momento de ¿ia ali¿o al Ruslando en majo kaj junio 2014. Poste, en oktobro kaj novembro, sekvis dua aventuro en Odeso, mallonge post la masakro en la Domo de Sindikatoj, poste en Moldavujo, en ¿ednestrio kaj en Gaugazujo. Ili volis scii la opinion de tiuj, kies solaj provizoraj venkoj nomi¿as „pano" kaj „loko por dormi", kun la certeco ke ¿io estas ¿iumatene denove duba, kiam estas milito, la plej fia el la militoj la interna. Ili diris, kio estis la USSR por ili, kiel ili spertis la Majdanon, la ribelon en Donbaso kaj la nunan katastrofon. Dividante kun ili panon kaj salon, la du francinoj komencis percepti alian realon ol tiun, kiun iliaj hejmaj komunikiloj raportas … Danielle Bleitrach: emerita universitatanino, socisciencisto, ¿urnalisto, eksa politika gvidanto de la FKP, mondvojäulo kaj verkisto. Marianne Dulop: profesorino pri la rusa kaj la ¿ina, skriba kaj büa tradukisto, Esperantisto. ¿i longe restadis por studoj aû laboro en Leningrado, Prago kaj en nordorienta ¿inujo.

Jen la Esperanta versio de libro verkita komence de la 1970-aj jaroj de la elstara, frue mortinta teoriulo, historiisto kaj instruisto de la laborista movado, Prof. D-ro Jozefo ¿lejf¿tejno (germane: Josef Schleifstein). Multaj germanaj marksistoj konsideras ¿in la plej bona enkonduko en la studadon de la marksismaj klasikuloj. ¿i ankau ne enhavas la iluziojn kaj misjüojn, kiuj estis, tempe de la unua publikigo, tre disvasti¿intaj inter marksistoj. El nuntempa vidpunkto ¿ajnas, ke tiu sama teksto estas tre tauga ¿uste por Esperantistoj en la plej diversaj mondpartoj, kiuj ¿atus scii, antau ol legi verkojn de la klasikuloj mem - au dum ili legas iujn tekstojn de ili - kio estas la marksismo en sia tutäo. ¿i klarigas la plej gravajn analizojn de la tri klasikuloj, citas famajn teksterojn el ili kaj instigas al legado de iuj el iliaj verkoj, de kiuj kelkaj disponeblas jam en Esperanto (videblaj en la parto „literaturindikoj" de tiu ¿i libro).

La autoro priskribas per poemoj la situacion de la palestinanoj en ilia propra lando, sub la okupado de Israelo. Kiam "objektivo" estas vualita de politikistoj kaj komercistoj, ¿u ne la "subjektivo" de poeto donas pli bonan bildon de la reala mondo? Tia por mi estas la legado de Palestino strangolata. Kleriga kurso lä la poezia metodo. Vekado de konscio. Tu¿ado de emo­cioj. Klarigo, ke eble la bildo kiun oni prezentas am­as­medie kaj noväelsende ne estas la bildo de tio, kio estas. Maldistigo de foraj landoj kaj homoj. Modelo pri kiel plej bone diri ke al la imperiestro mankas vest­äoj. Nia mondo meritas larmojn, kaj kelkaj el tiuj ¿i poemoj plorigas. (el la antauparolo)